Over de kunst van het niets-doen

In september namen mijn vriend en ik deel aan een intensieve 9-daagse cursus geweldloze communicatie in Duitsland. Er waren 80 deelnemers uit 24 verschillende landen. Het was fantastisch. Ik kom er vast nog op terug in deze blog.

Tijdens die week ontmoette ik Vera, een leuke Duitse vrouw die tijdens een lange reis over land helemaal naar Bangkok getrokken was. Ze vertelde hoe het haar in Laos was opgevallen hoe vaak mensen gewoon op hun hurken langs de weg zitten.

Ze zitten daar een beetje te zitten. Niets te doen.

Het deed me denken aan het beeld van oude mensen in Zuid-Europa die urenlang op een stoel voor hun huis zitten, of op een bank op een plein.

Maar deze mensen in Laos waren niet per sé oud.

Vera vertelde dat er een Laotiaanse uitspraak bestaat die vertaald in het Engels klinkt als volgt:

“Take your time to take your time”

Op één of andere manier klinkt dat soort uitspraken me altijd als muziek in de oren.

Het is dan ook niet de eerste blogpost die ik schrijf over dit thema. 😉

Want ja, als ik niets zit te doen, maar dan ook echt niets: geen boek zitten lezen in de zetel of op mijn smartphone scrollen, zelfs niet mediteren. Als ik dus echt niets zit te doen, dan wringt er daar vanbinnen vaak iets.

Een stemmetje dat zegt: “Dit is toch niet normaal. Doe iets!”

Er is iets mis met me omdat ik niets zit te doen.

Maar ik heb behoefte aan die “lege tijd”!

Het is alleen zo “not done” in onze cultuur…

Dus toen Vera die uitspraak deed, dan klonk dat als een legitimatie van mijn eigen niets-doen.

“Take your time to take your time”

Enkele weken geleden, we waren ondertussen weer thuis en volop in het gewone leven, las ik een artikel in de Knack met als titel “Hoe meer we nietsdoen, hoe beter dat is voor onze hersenen”.

Yes! 🙂

Misschien hebben die mensen in Laos het gewoon wel veel beter begrepen dan wij hier in onze ratrace-maatschappij.

Joseph Jebelli, de neurowetenschapper die geïnterviewd wordt in het artikel omwille van het boek dat hij net schreef:

“Als ik door het park wandel, een dutje doe of gewoon mijn gedachten laat afdwalen, wordt in het brein het zogenaamde default mode network, of rustnetwerk, geactiveerd. Dat wijdvertakte netwerk stelt ons in staat om ervaringen te verwerken en nieuwe, creatieve denkprocessen op te starten. Het probleem is: het is vrijwel uitsluitend actief wanneer we echt tot rust komen.”

Het gaat volgens Jebelli over het belang van de geest om vrij te kunnen afdwalen. Wij beschouwen dat doorgaans als tijdverlies, omdat we nergens op aan het focussen zijn. Maar het is dus essentieel om gezond en goed te functioneren. Ons brein heeft dat nodig.

Hoe vaak grijpen we niet naar die smartphone als we eens een paar minuten niets te doen hebben?!

Niet doen.

Doe eens niets.

Kijk uit het raam.

Zit gewoon een beetje in de zetel.

Doe een toertje blok zonder podcast in je oren.

“It takes courage to say yes to rest and play, in a culture where exhaustion is seen as a status symbol.“

Brené Brown

Dus gelukkig.

Gelukkig zijn er nieuwe stemmen uit de wetenschap die de oude natuurlijke wijsheden onderbouwen en zo terugbrengen naar onze samenleving.

Ik heb geen toestemming meer nodig.

Het is puur gezond verstand.

Dus als je mij ergens tegenkomt, taking my time to take my time, dan voel ik vanbinnen misschien nog een steek van oude schaamte (“Wat moet die nu wel niet van mij denken!”).

Maar dan wil ik mij die zittende mensen langs de weg uit Laos herinneren. En dan beoefen ik met trots de kunst, of zelfs de revolutie, van het niets-doen.