Vorige week ging ik op mindfulness-retraite in Nederland.

Dan mediteer je van ’s ochtends tot ’s avonds, afwisselend zittend en wandelend, in groep onder begeleiding van een leraar. Je praat niet met elkaar. De smartphones blijven uit. Je doet niets wat voor afleiding zorgt.

(Oké, ik speelde een beetje vals, want ik las voor het slapengaan een half uurtje in mijn roman.) 😉

Op die manier kan je niet meer ontsnappen aan jezelf. Dat kan je je waarschijnlijk wel voorstellen.

Als mens leven we het grootste deel van de tijd onbewust en op automatische piloot.

Er komt een trigger – een gebeurtenis, iemand zegt iets, of een gedachte – en we reageren automatisch – vanuit emotie, met nog meer gedachten, door dingen te doen of laten. Het grootste deel van de tijd zitten we hierin gevangen en zijn onze reacties gewoon geconditioneerd.

Dat veroorzaakt veel lijden, bij onszelf en anderen.

Mindfulness heeft als bedoeling om hiervan bewust te worden. En van daaruit bewuster te leven.

Between stimulus and response there is a space.
In that space is our power to choose our response.
In our response lies our growth and our freedom.

Viktor Frankl

Als je mediteert (met de mindfulness-techniek), dan is het de bedoeling om je eigen geest liefdevol te observeren. Te observeren hoe triggers leiden tot gedachten die weer emoties als gevolg hebben, enzovoort.

Zo krijg je inzicht in hoe je vaak zelf het leven moeilijker maakt.

Toen ik vorige week dagen aan een stuk mediteerde, dan kwam ik vanalles tegen: saaiheid en verveling (oh ja), angsten, vreugde, onrust, rust, diepe stilte, ergernis over andere deelnemers, de neiging meer eten op mijn bord te scheppen dan ik op kon, oordelen, de neiging dingen te willen controleren, dagdromen…

Heel interessant. 🙂

Niet altijd leuk, dat moet ik toegeven. Of makkelijk. Vaak confronterend. Soms heel fijn.

Maar sowieso zeer verhelderend. En bevrijdend uiteindelijk.

Ik hield opendeurdag in mezelf. Alles was welkom. Alles kwam dan ook ongegeneerd binnenwandelen.

En ik probeerde gastvrij te zijn. 😉

Joost van den Heuvel Rijnders (de meditatieleraar) zei tijdens één van zijn lezingen zo treffend: het Tibetaanse woord voor meditatie is “gom”, wat eigenlijk staat voor “vertrouwd raken met”.

Als je mediteert, dan oefen je in vertrouwd raken met gedachten, emoties en fysieke sensaties.

Je kijkt alles aan en gaat nergens in mee.

Je bent een waarnemer van je eigen geest.

Het is iets heel intiems.

Als je vertrouwd raakt met, dan sluit je er vriendschap mee.

Dan geef je weerstand op. Je probeert ook geen dingen vast te houden.

Soms is er rust. Soms onrust.

Zo gaat dat in het leven.

Meditatie is in die zin een oefening in overgave. Controle loslaten.

Peanuts 😉

Af en toe land je dan op die plek in jezelf waar het vredig en stil is, en zinderend van potentieel. Waar je vrij bent, een onbeschreven blad, vol en leeg tegelijk.

Om even later weer gegijzeld te worden door je eigen geest. 🙂

Zo gaat dat.

Rumi, een Perzische dichter uit de 13de eeuw, schreef een passend gedicht over die opendeurdag in jezelf, een gedicht dat ik ook gebruik in mijn mindfulnesstraining:

Het leven is een herberg

Mens-zijn is als een herberg uitbaten.

Elke ochtend arriveren andere gasten.

Een vreugde, een depressie, een verdriet,

een moment van bewustzijn daagt op,

als een onverwachte bezoeker.

Verwelkom en vermaak ze allen!

Behandel iedere gast met eerbied,

al is het een schare verdriet

die je huis heftig

van zijn meubilair ontdoet.

Misschien ruimen ze je huis leeg,

voor een nieuwe verrukking.

De donkere gedachten,

de schaamte,

de boosaardigheid…

Treed ze met een lach, bij de deur, tegemoet,

en nood ze binnen.

Wees dankbaar voor wie er komt.

Ieder van hen is immers gezonden

als een gids,

op je weg naar meer wijsheid.

~ Rumi

(Wil je ook leren hoe dit moet? Op 22 september en 24 november start ik met een nieuwe mindfulnesstraining in Gent. Meer info kan je hier vinden.)